Σε κατάσταση αυξημένης επαγρύπνησης βρίσκεται πλέον η Αττική, καθώς τα υδρολογικά δεδομένα των τελευταίων δύο ετών δείχνουν δραματική μείωση στα αποθέματα νερού. Για τη σοβαρότητα της κατάστασης και τις αναγκαίες παρεμβάσεις μίλησε στην εκπομπή «Σαββατοκύριακο από τις 5» του ΕΡΤnews ο καθηγητής Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών και πρόεδρος του ΟΑΣΠ, Ευθύμιος Λέκκας.
Ο κ. Λέκκας τόνισε ότι η ανησυχία για την ξηρασία υπήρχε ήδη εδώ και χρόνια, όμως η πραγματικότητα των δύο τελευταίων περιόδων –με ελάχιστες βροχοπτώσεις– ξεπέρασε κάθε πρόβλεψη. «Πρέπει άμεσα να γίνει ολοκληρωμένος σχεδιασμός για να μην αντιμετωπίσουμε τεράστια προβλήματα τα επόμενα δύο χρόνια», σημείωσε, υπογραμμίζοντας ότι η κατάσταση δεν αφήνει περιθώρια εφησυχασμού.
Ορθολογική διαχείριση υδάτινων πόρων – Η ανάγκη συντονισμού
Μιλώντας για τις επιλογές που έχει η Πολιτεία, ο κ. Λέκκας υπογράμμισε ότι κάθε περιοχή παρουσιάζει διαφορετικά προβλήματα και απαιτεί εξατομικευμένο σχεδιασμό —με χαρακτηριστικό παράδειγμα τα νησιά, όπου η άντληση από εξαντλημένους υδροφορείς δεν μπορεί πλέον να συνεχιστεί.
Ο καθηγητής τόνισε ότι υπάρχουν ακόμη υπόγεια υδάτινα αποθέματα που μπορούν να αξιοποιηθούν μόνο μέσα από ένα συντονισμένο, κεντρικό σχέδιο, και όχι μεμονωμένα από ιδιώτες μέσω ανεξέλεγκτων γεωτρήσεων. Παράλληλα επισήμανε πως έργα όπως ταμιευτήρες, φράγματα και λιμνοδεξαμενές σε πολλές περιοχές έχουν σταματήσει να λειτουργούν επειδή… δεν υπάρχει νερό για να τα τροφοδοτήσει.
Υπόγειοι υδροφορείς: Οι μεγαλύτεροι φυσικοί ταμιευτήρες
Κατά τον κ. Λέκκα, η στρατηγική πρέπει να περιλαμβάνει ενεργό εμπλουτισμό των υπόγειων υδροφόρων οριζόντων, ειδικά σε περιοχές που έχουν πληγεί από μεγάλες πυρκαγιές. «Οι υπόγειοι υδροφορείς είναι οι μεγαλύτεροι ταμιευτήρες που έχουμε», ανέφερε, επισημαίνοντας ότι η αναπλήρωσή τους είναι πιο αξιόπιστη λύση από την επέκταση τεχνητών έργων.
Αφαλάτωση: «Όχι εύκολη λύση – Υπάρχουν τεράστια προβλήματα»
Ο κ. Λέκκας προειδοποίησε πως η αφαλάτωση, αν και αναγκαίο εργαλείο σε πολλές περιοχές, δεν αποτελεί εύκολη ούτε “καθαρή” λύση:
- προκαλεί ενεργοβόρες διαδικασίες, που όταν δεν στηρίζονται σε ΑΠΕ ενισχύουν το φαινόμενο του θερμοκηπίου,
- επιβαρύνει το θαλάσσιο περιβάλλον,
- απαιτεί μελετημένη, όχι οριζόντια, εφαρμογή.
«Πρέπει να χρησιμοποιηθεί με μεγάλη προσοχή και στο πλαίσιο ενός ειδικού σχεδίου για κάθε περιοχή», σημείωσε. Η επέκταση της αφαλάτωσης στα νησιά μπορεί να συμβάλει στη λύση του προβλήματος, αρκεί να μην προκαλέσει νέα περιβαλλοντικά ή ενεργειακά αδιέξοδα.
Συναγερμός για τη λειψυδρία: Πάτμος – Λέρος σήμερα, Αττική αύριο
Η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων έχει ήδη γνωμοδοτήσει για κήρυξη της Πάτμου και της Λέρου σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω λειψυδρίας. Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, το ίδιο θα ακολουθήσει και για την Αττική.
Η διαδικασία αυτή δεν συνεπάγεται περιοριστικά μέτρα για τους πολίτες, αλλά ενεργοποιεί:
- άμεση χρηματοδότηση έργων ύδρευσης,
- επίσπευση μελετών και ωρίμανσης έργων,
- δυνατότητα τεχνικής υποστήριξης από μεγάλους διαχειριστές νερού όπως ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ.
Τα αποθέματα νερού της Αττικής σε κρίσιμο σημείο
Τα στοιχεία της ΕΥΔΑΠ επιβεβαιώνουν τη σοβαρότητα της κατάστασης:
- Στις 27 Οκτωβρίου 2025, οι ταμιευτήρες είχαν μόλις 377 εκατ. κ.μ. νερού, δηλαδή 25% της χωρητικότητας.
- Σε παλαιότερα υδρολογικά έτη έφταναν και ξεπερνούσαν το 1 δισ. κ.μ.
- Στον Μόρνο σήμερα υπάρχουν 152 εκατ. κ.μ., σχεδόν τα μισά από πέρυσι.
- Το τελευταίο 12μηνο η εξάντληση των αποθεμάτων έφτασε το 37%.
Με την ετήσια ζήτηση να αγγίζει τα 400 εκατ. κ.μ., οι ειδικοί προειδοποιούν ότι ένα σενάριο με μηδενικές βροχοπτώσεις τον χειμώνα θα φέρει την Αττική στα όρια.
Τα επτά σημεία στρατηγικής για την αντιμετώπιση της λειψυδρίας
Η κυβέρνηση έχει ήδη παρουσιάσει σχεδιασμό σε επτά άξονες:
- Μεγάλα έργα υδροδότησης Αττικής
- Επέκταση αρμοδιοτήτων ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ
- Θεσμική ενίσχυση των δύο οργανισμών
- Ρυθμιστικό πλαίσιο υδάτων
- Αναδιάρθρωση των ΔΕΥΑ
- Στοχευμένη αντιμετώπιση προβλημάτων νησιών
- Τεχνική βοήθεια και ωρίμανση έργων
Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΥΔΑΠ δρομολογεί ήδη έργα αξιοποίησης δύο παραποτάμων του Αχελώου, ώστε η Αττική να εξασφαλίσει σταθερή παροχή νερού εξαιρετικής ποιότητας.
«Βρισκόμαστε σε θετικό σημείο, αλλά δεν πρέπει να χαλαρώσουμε»
Ο κ. Λέκκας έκλεισε την τοποθέτησή του με συγκρατημένη αισιοδοξία:
«Οι πρόσφατες βροχοπτώσεις είναι θετικές, όμως δεν σημαίνει ότι βγήκαμε από τον κίνδυνο. Η κλιματική κρίση είναι εδώ».
Η Ελλάδα, όπως και πολλές περιοχές της νότιας Ευρώπης από τα Πυρηναία έως τη Σικελία, μπαίνει πλέον σε μια νέα εποχή όπου η διαχείριση του νερού πρέπει να γίνει κεντρική πολιτική προτεραιότητα. Η πρόκληση δεν είναι μελλοντική — είναι ήδη εδώ.
Δείτε εδώ που δημοσιεύθηκε αρχικά το άρθρο
