Ένα πολύ σημαντικό εργαλείο αποκτούν οι δήμοι στην σύνταξη επικαιροποιημένων Σχεδίων Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών και Διαχείρισης Συνεπειών από Σεισμούς «ΕΓΚΕΛΑΔΟΣ 2» καθώς παρουσιάστηκε για πρώτη φορά ένας πλήρης, λεπτομερής και υψηλής ακρίβειας χάρτης των ενεργών ρηγμάτων της χώρας. Ένα έργο που μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν εξαιρετικά δύσκολο, λόγω της ποικιλόμορφης μορφολογίας, της έντονης βλάστησης και της αστικής κάλυψης που κρύβουν μεγάλο μέρος των τεκτονικών δομών.
3.815 ίχνη ρηγμάτων – 892 τεκτονικές δομές
Με τη χρήση προηγμένων τεχνολογικών εργαλείων και των Ψηφιακών Μοντέλων Εδάφους του Ελληνικού Κτηματολογίου, οι ερευνητές εντόπισαν 3.815 ίχνη ρηγμάτων, τα οποία ομαδοποιήθηκαν σε 892 τεκτονικές δομές. Αυτό που κάνει τη νέα αυτή βάση δεδομένων ακόμη πιο σημαντική είναι ότι πάνω από τα μισά ρήγματα καταγράφονται για πρώτη φορά.
Από τα συνολικά στοιχεία:
- Περισσότερα από 2.000 ρήγματα χαρακτηρίζονται ως ενεργά
- Περίπου 1.600 ως πιθανώς ενεργά
Τα ευρήματα αυτά αποκαλύπτουν ένα υπέδαφος «ζωντανό», συνεχώς μεταμορφούμενο και γεμάτο ενέργεια.
Ιστορικές επιφανειακές διαρρήξεις και νέα δεδομένα
Η νέα βάση περιλαμβάνει επίσης 35 περιπτώσεις επιφανειακών διαρρήξεων από ιστορικούς σεισμούς, συγκεντρώνοντας για πρώτη φορά μια ενιαία, πλήρη εικόνα της σεισμικής συμπεριφοράς της χώρας σε τόσο υψηλή ανάλυση.
Το επιστημονικό έργο αποτελεί προϊόν στενής συνεργασίας μεταξύ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και ειδικών από τη Νέα Ζηλανδία, αξιοποιώντας τεχνολογίες χαρτογράφησης που μέχρι πριν λίγα χρόνια δεν ήταν διαθέσιμες.
Active Faults Greece: Το νέο “εργαλείο” γνώσης
Τα δεδομένα αυτά οδήγησαν στη δημιουργία της Active Faults Greece (AFG), της πρώτης ολοκληρωμένης βάσης ενεργών ρηγμάτων της Ελλάδας, η οποία δημοσιεύτηκε στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό Scientific Data. Πρόκειται για ένα ορόσημο, καθώς συγκεντρώνει πολύτιμες πληροφορίες για το πού ακριβώς βρίσκονται οι σεισμικές πηγές και πώς κατανέμονται μέσα στον ελλαδικό χώρο.
Η Ελλάδα στο επίκεντρο δύο λιθοσφαιρικών πλακών
Οι επιστήμονες εξηγούν ότι το εντυπωσιακό και συχνά απότομο ελληνικό ανάγλυφο δεν είναι τυχαίο. Η χώρα βρίσκεται σε ένα από τα πιο ενεργά τεκτονικά συστήματα της Ευρώπης, πάνω στη ζώνη σύγκλισης δύο λιθοσφαιρικών πλακών:
- της Αφρικανικής πλάκας, που κινείται βόρεια
- της Ευρασιατικής πλάκας, που κινείται νότια
Η σύγκρουσή τους προκαλεί διαρκή παραμόρφωση, δημιουργεί ρήγματα, ανυψώνει βουνά, σχηματίζει κοιλάδες και ευθύνεται για την υψηλή σεισμικότητα της περιοχής.
Πολλά από τα ρήγματα δεν ήταν μέχρι σήμερα ορατά, καθώς βρίσκονται κάτω από δασικές εκτάσεις, σύγχρονες κατασκευές ή δύσβατα τοπία. Η νέα χαρτογράφηση τα «αποκαλύπτει» για πρώτη φορά.
Γιατί έχει σημασία για τους πολίτες και την Πολιτεία
Η καταγραφή των ενεργών ρηγμάτων δεν αποτελεί απλώς ένα επιστημονικό επίτευγμα. Είναι ένα εργαλείο ζωτικής σημασίας για:
- αντισεισμικό σχεδιασμό υποδομών,
- ενίσχυση της πολιτικής προστασίας,
- καλύτερη οικιστική και πολεοδομική ανάπτυξη,
- σχεδιασμό μέτρων μείωσης κινδύνου,
- ενημέρωση και προστασία των πολιτών.
Η Ελλάδα είναι μια από τις πιο σεισμογενείς χώρες της Ευρώπης και η πρόσβαση σε τόσο λεπτομερή χωρικά δεδομένα αποτελεί κρίσιμο βήμα προς μια ασφαλέστερη και πιο ανθεκτική κοινωνία.
Η Active Faults Greece έρχεται να καλύψει ένα ιστορικό κενό και να προσφέρει στους επιστήμονες, στους φορείς της Πολιτείας και στους πολίτες ένα νέο επίπεδο κατανόησης. Είναι ένα έργο που όχι μόνο αναδεικνύει τον δυναμισμό του ελληνικού υπεδάφους, αλλά και ενισχύει την ικανότητα της χώρας να θωρακιστεί απέναντι σε μελλοντικούς σεισμούς.
Δείτε εδώ που δημοσιεύθηκε αρχικά το άρθρο
