Εισάγεται ηλεκτρονική ψήφος σε Δήμους και Περιφέρειες

Share on Social Media

Με τον νέο κώδικα που παρέδωσε στην ΚΕΔΕ η Κυβέρνηση, για πρώτη φορά στη σύγχρονη ιστορία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, εισάγεται θεσμικά δυνατότητα ηλεκτρονικής ψήφου στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές.

Η πρόβλεψη αυτή φιλοδοξεί να μειώσει την αποχή και να αποτελέσει μία από τις πιο ριζικές τομές στον τρόπο άσκησης του εκλογικού δικαιώματος σε τοπικό επίπεδο, φέρνοντας τις ελληνικές αυτοδιοικητικές εκλογές στη ψηφιακή εποχή.

Πού προβλέπεται η ηλεκτρονική ψήφος

Η νομοθετική κατοχύρωση της ηλεκτρονικής ψήφου περιλαμβάνεται:

Στο Κεφάλαιο Δ’ «Ειδικοί Εκλογικοί Κατάλογοι Ηλεκτρονικής Ψήφου»
Στο Κεφάλαιο Ι’ «Διεξαγωγή ψηφοφορίας με ηλεκτρονική ψήφο»

και συγκεκριμένα στα άρθρα:
39, 40, 41, 67 και 68 του νέου Κώδικα.

Πώς θα λειτουργεί το σύστημα

Η ηλεκτρονική ψήφος δεν θα εφαρμόζεται υποχρεωτικά για όλους, ούτε θα αντικαθιστά την κλασική κάλπη. Θα λειτουργεί συμπληρωματικά και προαιρετικά για τους ψηφοφόρους που θα το επιλέξουν.

Ειδικός εκλογικός κατάλογος

Όσοι πολίτες επιθυμούν να ψηφίζουν ηλεκτρονικά, θα εγγράφονται σε ειδικό εκλογικό κατάλογο.

Εγγραφή μέσω gov.gr

Η εγγραφή, η τροποποίηση στοιχείων και η διαγραφή θα γίνεται μέσω ειδικής εφαρμογής στην πλατφόρμα gov.gr. Η διαδικασία δεν γίνεται αυτόματα, αλλά αποκλειστικά με πρωτοβουλία του πολίτη. Η πιστοποίηση θα γίνεται μέσω taxisnet ή τραπεζών.

Η ηλεκτρονική ψηφοφορία θα πραγματοποιείται μόνο εφόσον στον δήμο συγκεντρωθούν τουλάχιστον 30 εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι στον ειδικό κατάλογο. Σε αντίθετη περίπτωση, η ηλεκτρονική ψήφος δεν θα ενεργοποιείται στον συγκεκριμένο δήμο. Εστι διασφαλίζεται η μυστικότητα της ψήφου.

Εφορευτική επιτροπή από τον Άρειο Πάγο

Για τη διεξαγωγή της διαδικασίας συστήνεται ειδική Εφορευτική Επιτροπή Ηλεκτρονικής Ψηφοφορίας με απόφαση του Προέδρου του Αρείου Πάγου. Στόχος της είναι να εγγυάται:

την εγκυρότητα της διαδικασίας
την ασφάλεια της ψηφοφορίας
την ακεραιότητα των αποτελεσμάτων

Τεχνικές προδιαγραφές με Προεδρικό Διάταγμα

Οι κρίσιμες τεχνικές λεπτομέρειες δεν περιγράφονται στον νόμο αλλά θα καθοριστούν με Προεδρικό Διάταγμα. Σε αυτό θα ορίζονται:

η πλατφόρμα που θα χρησιμοποιείται
ο τρόπος ταυτοποίησης του ψηφοφόρου
τα μέτρα κυβερνοασφάλειας
η προστασία της μυστικότητας της ψήφου
ο τρόπος ενσωμάτωσης του αποτελέσματος στο συνολικό εκλογικό αποτέλεσμα του δήμου ή της περιφέρειας

Προστασία προσωπικών δεδομένων

Η επεξεργασία στοιχείων θα γίνεται σύμφωνα με τον Γενικό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων (GDPR) και την ελληνική νομοθεσία περί προστασίας προσωπικών δεδομένων.

Τι σημαίνει αυτό για την Αυτοδιοίκηση

Η ηλεκτρονική ψήφος:

διευκολύνει τους απόδημους και όσους δεν μπορούν να μετακινηθούν,
ενισχύει τη συμμετοχή των νέων,
μειώνει την εκλογική αποχή,
ανοίγει τον δρόμο για μελλοντικές ψηφιακές διαδικασίες συμμετοχής στους δήμους,
ενισχύει τη διαφάνεια και τον εκσυγχρονισμό της εκλογικής διαδικασίας.

Ωστόσο, εγείρει και ερωτήματα που θα απασχολήσουν το πολιτικό σύστημα και την κοινωνία:

είναι επαρκής η κυβερνοασφάλεια;
διασφαλίζεται απόλυτα η μυστικότητα της ψήφου;
μπορεί το σύστημα να αντέξει μαζική χρήση την ημέρα των εκλογών;

Η εισαγωγή της ηλεκτρονικής ψήφου δεν είναι απλώς μία τεχνική αλλαγή. Είναι ένα πολιτικό στοίχημα που περιλαμβάνει και μη διαφαινόμενες εκλογικές συμπεριφορές. Ενδεχομένως να φέρει και νέες κοινωνικές ομάδες στην ψηφιακή πια κάλπη όπως νέους, πολίτες που εργάζονται μακριά από τον τόπο μόνιμης κατοικίας, Έλληνες που ζουν χρόνια στο εξωτερικό, δημότες που έχουν φύγει πολλά χρόνια από τον δήμο τους.

Η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι το πρώτο πεδίο εφαρμογής. Αν πετύχει, ανοίγει ο δρόμος για ευρύτερες ψηφιακές εκλογικές διαδικασίες στο μέλλον.

Τι είπε ο Λιβάνιος στο «Press Talk»

Για το θέμα μίλησε ο υπουργός Εσωτερικών, Θεόδωρος Λιβάνιος στην εκπομπή «Press Talk» της ΕΡΤ με τον δημοσιογράφο Απόστολο Μαγγηριάδη.

Όπως ανακοίνωσε ο υπουργός, το νέο σύστημα θα εφαρμοστεί στις επόμενες δημοτικές εκλογές, που έχουν προγραμματιστεί για τον Νοέμβριο του 2028. Οι πολίτες θα έχουν τη δυνατότητα να ψηφίσουν και μέσω κινητού ή υπολογιστή.

Ο κ. Λιβάνιος εξήγησε ότι η νέα δυνατότητα δεν θα αντικαταστήσει την παραδοσιακή κάλπη, αλλά θα λειτουργεί συμπληρωματικά:

«Η παραδοσιακή ψηφοφορία θα συνεχίσει να γίνεται κανονικά παντού. Όποιος, όμως, το επιθυμεί και έχει εγγραφεί στην ειδική πλατφόρμα, θα μπορέσει να ψηφίσει ηλεκτρονικά με ασφάλεια», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Ερωτηθείς γιατί η ηλεκτρονική ψήφος δεν εφαρμόζεται άμεσα στις βουλευτικές εκλογές, ο υπουργός απάντησε:

«Κάνουμε ένα βήμα τη φορά».

Όπως τόνισε, οι αυτοδιοικητικές εκλογές αποτελούν το κατάλληλο πεδίο πιλοτικής εφαρμογής, προκειμένου οι πολίτες να εξοικειωθούν με τον νέο τρόπο ψηφοφορίας και το κράτος να δοκιμάσει στην πράξη τα ψηφιακά του συστήματα.

Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε ο κ. Λιβάνιος και στο ζήτημα της αποχής:

«Είναι μια μεγάλη ευκαιρία να γιατρέψουμε προβληματικές καταστάσεις της εκλογικής διαδικασίας, κυρίως τη μεγάλη αύξηση της αποχής».

Πρόσθεσε ότι η ηλεκτρονική ψήφος δεν είναι τεχνικό πείραμα, αλλά εργαλείο ενίσχυσης της Δημοκρατίας, δίνοντας τη δυνατότητα σε περισσότερους πολίτες να συμμετέχουν.

Πώς θα ψηφίζει ο πολίτης

Σύμφωνα με όσα δήλωσε ο υπουργός:

Ο πολίτης θα εγγράφεται σε ειδική ψηφιακή πλατφόρμα.
Θα γίνεται ταυτοποίηση:
- του κινητού τηλεφώνου
- της διεύθυνσης email
Η ψήφος θα επιβεβαιώνεται μέσω OTP (κωδικός μίας χρήσης).
Η διαδικασία θα είναι «απλή και με δικλείδες ασφάλειας».

Στο ενδεχόμενο δημιουργίας ενιαίου online εκλογικού καταλόγου για όλες τις εκλογικές διαδικασίες, έτσι ώστε ο πολίτης να ψηφίζει από οπουδήποτε ακόμη και με φυσική παρουσία, ο υπουργός ξεκαθάρισε:

«Τεχνολογικά δεν είμαστε ακόμα σε αυτό το στάδιο».

Διόρθωση της ψήφου μέχρι την τελευταία στιγμή

Ένα από τα πιο καινοτόμα στοιχεία που αναφέρθηκαν αφορά το δικαίωμα διόρθωσης της ψήφου: